William Camden

William Camden
Ganwyd	2 Mai 1551  Llundain
Bu farw	9 Tachwedd 1623 (yn y Calendr Iwliaidd)  Chislehurst
Dinasyddiaeth	Teyrnas Lloegr
Alma mater	Eglwys Crist Coleg Magdalen Ysgol Sant Paul Christ's Hospital Coleg Penfro, Rhydychen
Galwedigaeth	hynafiaethydd, achydd, llenor, hanesydd
Swydd	Clarenceux King of Arms
Cyflogwr	Ysgol Westminster
Adnabyddus am	Britannia

Hynafiaethydd a hanesydd o Loegr oedd William Camden (2 Mai 1551 – 9 Tachwedd 1623), a aned yn Llundain. Roedd yn hanesydd blaengar a gafodd ddylanwad mawr ar ei gyfoeswyr a'i olynwyr.

Roedd yn fab i arlunydd. Cafodd ei adddysg yn Ysgol Sant Paul, Llundain, a Phrifysgol Rhydychen. Treuliodd y rhan fwyaf o'i yrfa fel athro (1575) ac yna'n brifathro (1593) yn Ysgol Westminster, Llundain. Bu farw yn Chislehurst, 1623.

Gwaith pwysicaf a mwyaf dylanwadol Camden oedd ei gyfrol Britannia a gyhoeddodd yn Lladin yn 1586 (fe'i cyfieithwyd i'r Saesneg yn 1610). Arolwg topograffegol o Ynysoedd Prydain ydyw, sy'n cynnwys nodiadau helaeth ar hynafiaethau yn ogystal â manylion daearyddol. Mae'r cyfan wedi'i trefnu fesul sir mewn dull arloesol. Dyma'r gwaith y cyfeirir ato gan amlaf fel "Camden's Britannia" gan hynafiaethwyr y ddwy ganrif olynol fel Thomas Pennant; roedd yn fath o Feibl iddynt. Erys yn ffynhonnell werthfawr iawn am hanes gwledydd Prydain.

Mae ei weithiau eraill yn cynnwys hanes achos llys Guto Ffowc a hanes cronolegol oes y frenhines Elisabeth I o Loegr.